Safir Nedir?
Safir -bilimsel bir tanım yapmak gerekecek olursa- alüminyum oksidin kristal halidir. Doğal halde çoğunlukla mavi renkte bulunan bu değerli taş; sarı, turuncu, yeşil ve mor renklerde de görülebilir. Kırmızı renkteki alüminyum oksit taşları ise yakut olarak bilinir. Mücevherat olarak tercih edilmesinin yanı sıra, dayanıklı camlardan kızılötesi optik bileşenlere ve kol saatlerine kadar geniş bir alanda da kullanılır.
Safir Nasıl Oluşur?
Alüminyum oksidin kristalleşmiş formu Korendon olarak da bilinir. Korendon doğada bol bulunsa da, safir içeren korendon oluşumları nadir görülür. Örneğin magmanın yükselerek yeryüzüne ulaşması ve soğuyarak katılaşması sonucu meydana gelen magmatik kayaçlarda safir oluşumu gerçekleşebilir. Bu, magma soğurken içindeki minerallerin de soğuyarak kristalleşmesinin sonucudur. Bu kristalleşme sürecinde, saf alüminyum okside karışan diğer maddeler, sonunda meydana gelen taşın renginin oluşumunda rol oynar. Örnek olarak, mavi safir, göz alıcı rengini alüminyum oksit kristalleşirken içine bir miktar titanyum ve demirin karışması sonucu elde eder.
Sentetik Safirler
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, safir doğada nadir bulunan bir taş. Bu taşın yapısının kimyasal analizler ile çözülmesinden ve mavi rengin titanyum ve demirin bir etkisi olarak ortaya çıktığının keşfedilmesinden sonra, Fransız kimyager Auguste Verneuil ilk kez 1909 yılında başarıyla sentetik safir üretebilmiştir.
Dünyaca Ünlü Safirler
İşte dünyanın en popüler ve değerli safirlerinden bazıları:
Bismarck Safir Kolye
1935 yılında tasarlanan, Cartier imzası taşıyan kolyedeki mavi safir 98.56 karattır. Kolye, Washington’da, Doğal Tarih Müzesi’nde sergilenmektedir.
Black Star of Queensland
Sahibi bilinmeyen bu 733 karatlık safir, 1938’de Avustralya’da keşfedilmiştir.
Blue Belle of Asia
1926’da Sri Lanka’da keşfedilen Blue Belle of Asia, 392.52 karattır. Sahibi bilinmemektedir. Taş, 2014’teki bir açık artırmada 17.5 milyon dolara satılmıştır.
Logan
422 karatlık bu mavi safir, ortalama bir yumurta büyüklüğündedir. Etrafı elmaslarla çevrilerek sunulan Logan, Washington’da, Doğal Tarih Müzesi’nde görülebilir.
Adem’in Yıldızı
Adem’in Yıldızı, 1,404.49 karat (280 gr) ile dünyada bilinen en büyük safirdir. Sahibi bilinmeyen bu mavi safirin değerinin 100 milyon doların üzerinde olduğu tahmin edilmektedir.
Safirlerle İlgili İlginç Bilgiler
Son olarak, bilmiyor olabileceğiniz, ilginizi çekeceğini düşündüğümüz birkaç “bunları biliyor muydunuz?” bilgisi verelim:
- Safir, 45. evlilik yıldönümleri için geleneksel bir hediyedir.
- Safir, eylül ayının doğum taşıdır.
- Safir madenciliği yapılan ülkelerden bazıları- Afganistan, Kamboçya, Çin, Avustralya, Kenya, Pakistan, Sri Lanka, Tayland, Vietnam…
- İtalyanlarda, safirlerin göz problemlerine ve can sıkıntısına iyi geldiğine dair bir inanış vardır.
- Hinduizm’de, Satürn’ün safir kullananlara iyi davranacağına inanılmaktadır.
- Mohs sertlik ölçeğinde sertlik derecesi 9 olan safir, doğada elmas (10) ve mozanitten (9.5) sonraki en sert mineraldir.
- Orta Çağda, Avrupa’da mavi korendon taşlarına “Sapphire” denmeye başlandı. Bu kelime, Latince “mavi” anlamına gelen “Sapphirus”tan gelmiştir.